КРАЯЗНАЎЧЫ МАРШРУТ “ІЛЬЯНСКІЯ ДАЛЯГЛЯДЫ”
Дадзены маршрут распрацаваны краязнаўцамі Ільянскай сярэдняй школы імя А.А. Грымаця пад кіраўніцтвам дырэктара школы Юшко Ігара Аляксандравіча з мэтай азнаямлення з мінулым і сучасным наваколля аграгарадка Ілья і некаторых краязнаўчых аб’ектаў нашага раёна.
Задачы: зацікавіць жыхароў і гасцей нашага рэгіёна важнай краязнаўчай інфармацыяй;
прадставіць пазнавальныя і рэкрэацыйныя магчымасці цудоўнага краю і здабыць новыя звесткі пра малую радзіму.
Працягласць – каля 32 км (пешшу, на веласіпедах, аўтамабільным транспартам).
У распрацаваны маршрут уключаны разнастайныя аб’екты, што дазваляе зацікавіць шырокае кола наведвальнікаў. Маршрут знаходзіцца на шляху да зон адпачынку, месц паломніцтва, побач са значнымі турыстычнымі аб’ектамі. Гэта дае магчымасць экскурсантам шмат пабачыць і даведацца, нават проста адпачыць. Ён можа быць прапанаваны як пешым турысцкім групам, так і аматарам розных відаў транспарту.
Уключаныя ў маршрут вёскі – найкаштоўнейшыя аб’екты краязнаўства.
Запрашаем усіх жадаючых на наш краязнаўчы маршрут. Гарантуем шэраг уражанняў, новыя веды, добры настрой. Прыязджайце, не пашкадуеце!
Пералік аб’ектаў краязнаўчага маршруту
- Ільянская сярэдняя школа
- Вуліца Труханава. Мемарыяльная дошка
- Сквер на месцы разбуранай царквы
- Дарожны крыж
- Малітоўны дом хрысціян веры евангельскай
- Новая забудова на вуліцы Сонечная
- Вёска Ільянскія хутары
- Вёска Абадоўцы. Руіны маёнтка пана Багдановіча. Парк. Каплічка
- Вёска Бязводнае. Жалезаробчы цэнтр
- Вёска Барсукі
- Вёска Суднікі
- Вёска Баяры. Радзіма паэта Івана Лашуткі
- Вёска Будзішча. Беларуска-германскае сумеснае прадпрыемства аздараўленчы цэнтр “Надзея – ХХ1 век”
- Вадапомпавая станцыя 1 Вілейска-Мінскай воднай сістэмы
- Вілейскае вадасховішча
- Вёска Кавалі. Гарадзішча
- Веска Старынкі
- Вёска Карытніца
- Вёска Дварэц. Яўрэйскія могілкі
- Праваслаўныя могілкі (старыя і новыя). Магіла акадэміка А.А.Грымаця
- Дом, дзе нарадзіўся акадэмік Грымаць А.А., на вуліцы Чырвонаармейская
- Цэнтр вёскі Ілья
- Вёска Альхоўка (Адамавічы)
- Цагельны завод
- Вёска Уладыкі. Магіла паўстанцаў 1863 года. Магіла ахвяр фашызму
- Вёска Малявічы. Курганны магільнік. Каменныя магілы
- Мемарыяльны комплекс Любча
- Спаленая фашыстамі вёска Боркі
- Вёска Сакалоўка (Чарвякі)
- Вёска Брыгідава. Помнік ахвярам фашызму
- Вёска Навасёлкі. Помнік у гонар Ільянскага падпольнага райкома КП(б)Б і партызанскай брыгады імя Фрунзе
- Партызанскія зямлянкі
- Вёска Старынкі. Помнік ахвярам фашызму
- Вёска Залескія
- Шклозавод “Залессе” ў п.Партызанскім
- Вёска Шчакаўшчына
- Вёска Куляшы
- Вадапомпавая станцыя ў в.Беражок на Галоўным канале Вілейска-Мінскай воднай сістэмы
- Вёска Беражок
- Вёска Шыпкі. Курганныя магільнікі
- Вёска Казлы. Гарадзішча
- Вёска Каўшэвічы. Курганны магільнік
- Вёска Забар’е
- Вуліца Багатырова М.М. Мемарыяльная дошка. Рэшткі шкляной мануфактуры
- Вуліца Старая Гута
- Вёска Капусціна
- Ільянскае лясніцтва
- Рака Ілія
- Месца расстрэлу яўрэяў у гады Вялікай Айчыннай вайны. Помнік на месцы пахавання
- Будынак былой гасцініцы
- Касцёл
- Каталіцкія могілкі
- Вёска Асцюковічы. Рэшткі панскага палаца. Парк. Каплічка
- Вёска Лёпаўшчына. Каплічка
КРАЯЗНАЎЧЫ МАРШРУТ “ІЛЬЯНСКІЯ ДАЛЯГЛЯДЫ”:
НЕКРОПАЛЬ І КУЛЬТАВЫЯ СВЯТЫНІ
ЭКСКУРСІЙНЫ МАРШРУТ «НЕКРОПАЛЬ І КУЛЬТАВЫЯ СВЯТЫНІ»
ТЭХНАЛАГІЧНАЯ КАРТА МАРШРУТА ЭКСКУРСІІ «НЕКРОПАЛЬ І КУЛЬТАВЫЯ СВЯТЫНІ»
ФАТАГРАФІІ АБ'ЕКТАЎ
КРАЯЗНАЎЧЫ МАРШРУТ «Ільянскія вандроўкі»
Дадзены маршрут распрацаваны краязнаўцамі Ільянскай сярэдняй школы імя А.А. Грымаця з мэтай азнаямлення з мінулым і сучасным наваколля аграгарадка Ілья, раённага цэнтра горада Вілейкі і некаторых краязнаўчых аб’ектаў нашага раёна.
Задачы: зацікавіць жыхароў і гасцей нашага рэгіёна важнай краязнаўчай інфармацыяй;
прадставіць пазнавальныя і рэкрэацыйныя магчымасці цудоўнага краю і здабыць новыя звесткі пра малую радзіму.
Працягласць – каля 31 км (пешшу, на веласіпедах, аўтамабільным транспартам).
Спачатку пазнаёмімся з агульнымі звесткамі:
Вілейскі раён
Размешчаны на ПнЗ Мінскай вобл. Мяжуе з Мядзельскім, Маладзечанскім, Лагойскім раёнамі Мінскай вобласці, Докшыцкім Віцебскім, Смаргонскім раёнамі Гродзенскай вобласці. Плошча 2,4 тыс. км2. Насельніцтва 22656 чал. (без Вілейкі, у горадзе 26590 жыхароў). Сярэдняя шчыльнасць 24 чал. на 1 км2. Асн. насельніцтва беларусы (92,2%), рускія (5,9%), украінцы (0,9%), палякі (0,5%), інш. (0,5%). У складзе раёна 407 населеных пунктаў (больш за 12,5 тыс. гаспадарак), 11 сельсаветаў.
Краязнаўчыя аб’екты маршрута
№
|
Назва
|
Адлеласць ад папярэдняга аб’екта (км)
|
1
|
ІЛЬЯНСКАЯ СЯРЭДНЯЯ ШКОЛА ІМЯ А.А. ГРЫМАЦЯ
|
|
2
|
ВУЛІЦА ТРУХАНАВА А.М.
|
|
3
|
СКВЕР НА МЕСЦЫ РАЗБУРАНАЙ ЦАРКВЫ
Мемарыяльны знак у гонар першага ўпамінання аб Ільі. Аўтобусная станцыя. Магазін-кафэ. Лесапільная вытворчасць.
|
|
4
|
КРЫЖ
|
|
5
|
МАЛІТОЎНЫ ДОМ ХВЕ
|
|
6
|
ІЛЬЯНСКІЯ ХУТАРЫ
Месца ваеннага шпіталю ў гады ВАв
|
2
|
7
|
ВЁСКА АБАДОЎЦЫ.
Сядзіба Багдановічаў
|
Капліца-ўсыпальніца
|
Вінакурня (руіны)
|
Гаспадарчыя пабудовы 19 ст.
|
Парк
|
Сажалкі
|
|
2
|
8
|
БЯЗВОДНАЕ
Жалезаробчы цэнтр
|
Гарадзішча
|
Акопы 1 СВ
|
|
1
|
9
|
ЦАГЕЛЬНЯ
|
1
|
10
|
ВЁСКА КАВАЛІ
|
4
|
11
|
ВЁСКА БАЯРЫ
Радзіма паэта Івана Лашуткі.
|
2
|
12
|
ВЁСКА БАРСУКІ
Сядзіба пана Барсука
|
Могілкі рускіх салдат 1СВ
|
Курган “Панская гара”
|
|
2
|
13
|
ВЁСКА СУДНІКІ
Капліца на могілках.
|
1
|
14
|
КАЛОДЧЫНА
Брацкая магіла савецкіх актывістаў
|
Алімпійскі чэмпіён Аляксандр Газаў
|
Радзіма дзеяча рэвалюцыйнага і
нацыянальна-вызваленчага руху ў
Заходняй Беларусі Я.Е.Гаўрыліка
(6.4.1893-8.12.1937)
|
|
2
|
15
|
КРЫНІЦА 1
|
2
|
16
|
ВАДАПОМПАВАЯ СТАНЦЫЯ № 1 ВІЛЕЙСКА – МІНСКАЙ ВОДНАЙ СІСТЭМЫ
|
3
|
17
|
ВЁСКА БУДЗІШЧА
ДРАЦ “Надзея”. База адпачынку
|
3
|
18
|
ГАРАВАТКА
|
1
|
19
|
“НАДЗЕЯ”
|
3
|
20
|
ВІЛЕЙСКАЕ ВАДАСХОВІШЧА
|
1
|
21
|
СТАРЫНКІ
Сядзіба Багдановічаў
|
Гаспадарчыя пабудовы 19 ст
|
Парк
|
Рэшткі вёскі Рыжанка,
спаленай французамі ў 1812 г.
|
Рэшткі вёскі Баяршчына
|
Магіла царскага салдата 1 СВ
|
|
9
|
43
|
КАРЫТНІЦА
Жалезаробчы цэнтр (крычніца)
|
Рэшткі царквы, спаленай шведамі
|
Кар’ер і рэшткі цаглянага завода
|
|
6
|
44
|
ДВАРЭЦ
Яўрэйскія могілкі.
|
4
|
45
|
ПРАВАСЛАЎНЫЯ МОГІЛКІ (старыя і новыя) ў в. ІЛЬЯ
Магіла акадэміка А.А. Грымаця
|
1
|
46
|
ДОМ, ДЗЕ НАРАДЗІЎСЯ А.А.ГРЫМАЦЬ,
на вуліцы Чырвонаармейскай
|
1
|
47
|
БАЛЬНІЦА. ХОСПІС
|
1
|
48
|
ЦЭНТР АГРАГАРАДКА ІЛЬЯ
Касцёл Сэрца Іісуса (1909 г.)
Вул. Вілейская
|
Магіла ахвяр фашызма
(Помнік знішчаным яўрэям)
на вуліцы Рэвалюцыйнай
|
Царква св. Ільі (драўляная)
1828 год. Вул. 17 верасня
|
Былая гасцініца, пачатак 20 ст.,
помнік архітэктуры.
Вул. Савецкая 25
|
Храм пратэстантскі
|
Могілкі яўрэйскія
|
Могілкі каталіцкія
|
Могілкі праваслаўныя
|
Магіла акадэміка А.А. Грымаця
|
Брацкая магіла загінуўшых у гады 2СВ
|
Помнік У.І. Луніну па
вул. Школьная 1А
|
Музей краязнаўчы
Ільянскай школы
|
Музей “Вілейшчына літаратурная”
Ільянскай школы
|
Музей Ільянскага аграрнага
каледжа
|
Сквер на месцы разбуранай царквы
|
Прыдарожныя крыжы
|
Вуліца Труханава.
Мемарыяльная дошка
|
Вуліца Багатырова М.М.
Мемарыяльная дошка
(вул. Багатырова 25)
|
Дом, дзе нарадзіўся акадэмік
А.А. Грымаць
|
Рэшткі шкляной мануфактуры
(паўднёвыя ўскраіны населенага
пункта)
|
Пажарны аварыйна-выратавальны
пост (глінабітны)
|
Разбураны помнік паўстанцам
1863 года
|
Фундамент сінагогі
|
Месца спаленага храма, расстрэлу
людзей, затым згарэлага ДК,
цяпер Дом культуры
|
Лясніцтва
|
Рака
|
Каменны (курганны) магільнік
13-14 ст. 0,8 км на ПнЗахад
ад аграгарадка
|
|
1
|
КАРТА МАРШРУТАЎ